Zdjęcia: Magdalena Wojtarowicz
O koronie św. Stefana, tysiącleciu wspólnej granicy obu narodów, Janosie Esterhazym i okolicznościach przekazania Szczawnicay Akademii Umiejętności przez Józefa Szalaya (Węgra z pochodzenia) usłyszeli uczestnicy - Polacy i Węgrzy, sobotniej konferencji w Jazz Barze Dworku Gościnnego.
Konferencję "Pogranicze Polsko - Węgierskie, ludzie i wydarzenia" otworzył Piotr Gąsienica dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Szczawnicy, podkreślając że w tym roku panel naukowy dotyczący przyjaźni obu narodów wprowadzony został do programu po raz pierwszy w tym roku.
Swoje wykłady wygłosili Węgier kustosz korony ks. Gyorgyi Ferenc, który mówił na temat symboliki Korony Św. Stefan. Kopia korony, na czas konferencji, została wystawiona w restauracji Dworku Gościnnego. Nie wiadomo kto, kiedy i gdzie wykonał koronę, jest to tajemnica nie odkryta do dzisiaj. - Wiemy jedno, że została z woli Boga dana Węgrom, podarowana królowi św. Stefanowi od papieża Sylwestra II - mówił ks. kustosz.
Konsul Generalna Węgier w Krakowie Adrienne Kormendy mówiła o tym co łączyło oba narody przez tysiąc lat, o chrześcijaństwie, wspólnej granicy, państwowości, przyjaźni. - Te elementy są nieprzypadkowe, są to elementy ze sobą ściśle związane, żaden z tych elementów nie mógł istniej bez drugiego. Wspólna historia Węgrów i Polaków miała swój początek w określonym czasie i przestrzeni - podkreślała konsul.
Dyrektor Muzeum Pienińskiego Barbara Węglarz w wykładzie " Akademii Umiejętności zapisuję..." mówiła o zapisie testamentowym Józefa Szalaya z 23. lutego 1875 roku, w którym właściciel Szczawnicy źródła i zakłady wokół pięciu istniejących wtedy źródeł zapisał Akademii Umiejętności w Krakowie. Akademia zobowiązana została do oddawania połowy czystego dochodu na rzecz jego synów. Mówiła także o roli Józefa Szalaya, jego utożsamianiu się z narodem i ziemiami polskimi. - Tym sposobem dopełniam sumiennie obowiązkom ojca względem synów i obywatela względem kraju, pod którego dobroczynnym niebem przeżyłem wiek sędziwy, a w życiu moim doznawałem zawsze szczerej życzliwości i wsparcia w ustalaniu bytu zdrojowisk szczawnickich, których rozwój postawiłem sobie za cel mojego życia - pisał w testamencie Józef Szalay.
O bohaterze narodu węgierskiego i polskiego Janosu Esterhazym mówił pracownik MSZ Republiki Węgierskiej, zarazem historyk, Imre Molnar. Przybliżył on historię życia Janosa, jego pochodzenie (matka Janosa Esterhazego była Polką - Elżbieta Tarnowska - przyp. red.). Janos Esterhazy był czechosłowacki polityk węgierskiego pochodzenia, działacz mniejszości węgierskiej w I i II Republice oraz w niepodległym państwie słowackim (1939–1945). W marcu 2009 za niesienie pomocy polskim uchodźcom w czasie II wojny światowej został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Wykład wzbogacony był pokazem slajdów.
reklama
reklama