Ciekawostki historyczne Pienin

Fot. Arch. Autora 2021.12.03 14:36 / news / czytano 2086 / opinie 0

Pajówka - polana leżąca przy samym końcu starej drogi szczawnickiej...

Rozpoczynamy cykl spotkaÅ„ z Krzysztofem Koprem - historykiem, autorem książki "Z dziejów KroÅ›cienka nad Dunajcem", pasjonatem Pienin, nauczycielem majÄ…cym Å›wietne pióro i dar opowiadania historii. 

 

 

 

Tajemnice polany Pajówka...

Niewielka, dziś praktycznie nie rzucająca się w oczy, dziwnie pochyła...jakby tylko fragment zbocza, a nie stara polana sięgająca swoimi korzeniami do późnego średniowiecza, być może jedna z najstarszych w Pieninach... Jakże szybko zmienia się lokalny krajobraz, gdy bezpowrotnie znikają wielusetletnie tradycje rolnicze...

Pajówka - polana leżąca przy samym koÅ„cu starej drogi szczawnickiej, szczelnie osÅ‚oniÄ™ta od zachodu zboczem Pieninek i  gÄ™stym lasem... Zacieniona, pewnie nigdy nie przynosiÅ‚a  dużych zysków w postaci zbożowych plonów.

fot. Poniżej okolica południowego krańca starej drogi szczawnickiej, po prawej skrawek polany Pajówka

Trudno dziÅ› pojąć jak niewielkie byÅ‚y dawne  polany wykorzystywane do zasiewu zbóż w Pieninach, a mimo to otrzymanie zgody na ich powstanie (poprzez technikÄ™ wypaleniskowÄ…) od ówczesnego wÅ‚aÅ›ciciela Pienin - króla, w imieniu którego decyzjÄ™ tÄ™ podejmowaÅ‚ jego zaufany urzÄ™dnik w terenie: starosta czorsztyÅ„ski - byÅ‚o czymÅ› wyjÄ…tkowym i rzadko spotykanym.

WedÅ‚ug wszystkim dobrze znanej legendy to najprawdopodobniej wÅ‚aÅ›nie na niej miaÅ‚o dojść do cudu z chÅ‚opem siejÄ…cym zboże tuż przed III najazdem tatarskim w 1287 r. Ziarno wzeszÅ‚o niedÅ‚ugo po zasianiu, co kompletnie zmyliÅ‚o azjatyckich najeźdźców, którzy dotarli w Pieniny w pogoni za Å›w. KingÄ…... W rzeczywistoÅ›ci, kiedy tylko w pocz. XV w. osadnictwo przesunęło siÄ™ w dolinÄ™ Grajcarka, czego efektem staÅ‚o siÄ™ powstanie obydwu Szczawnic (Niżnej i Wyżnej), zaistniaÅ‚a konieczność obsÅ‚ugi przewozu przez Dunajec przy charakterystycznym zakrÄ™cie zwanym dziÅ› Piaski, gdzie nurt rzeki hamowaÅ‚ i byÅ‚o stosunkowo pÅ‚ytko. 

Któryś ze starostów czorsztyńskich powołał więc stałego przewoźnika przez rzekę, nadając mu miejsce i materiał na dom, prawo poboru opłat za przeprawianie ludzi oraz jako dodatkowe wynagrodzenie opisywaną polanę na własność.

Wg dokumentów, w XIX w. funkcję tę piastowała, zamieszkująca teren dzisiejszych Piasków rodzina Gabrysiów o przydomku Pajka, którą pracy na dunajcowym przewozie pozbawiło dopiero wybudowanie drewnianego mostu z inicjatywy Józefa Szalaya w 1872 r. Do ich rodu i przodków należała też opisywana polana...

fot. Poniżej Polana Pajówka (po prawej), na jej poÅ‚udniowym skraju karczma Unterbergera, po lewej most Szalaya, ok. 1924 r. Widoczne sÅ‚upy telegrafu...

Fot. poniżej polana obecnie





Autor: Krzysztof Koper / oprac. red.
Zdjęcia: Arch. Autora
Dodaj do:


reklama

reklama

Nasi Partnerzy
Gmina Ochotnica Dolna Zwi¹zek Podhalan w Polsce Miejski OÅ›rodek Kultury w Szczawnicy Moutain Touch Poxitel
Polecane serwisy turystyczne
Pieniny Szczawnica Czorsztyn
Misja Pienińskiego Portalu Informacyjnego Pieninyinfo.pl;
Wspieranie turystyki, biznesu, edukacji, przedsięwzięć o charakterze sportowym, kulturalnym, prospołecznym, proekologicznym oraz podnoszenie poziomu i jakości wewnętrznej współpracy społeczności Pienin i najbliższych okolic.

Copyright © MAPI
Korzystanie ze strony oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie, niektóre mogą być już zapisane w przeglądarce. Więcej informacji można znaleźć w polityce plików cookie.X zamknij