Krościenko uzdrowiskiem

Pomysł zainteresowania się tematem poddał podczas ostatniej sesji Rady Gminy radny Józef Błażusiak. - Jest to temat przyszłościowy, Krościenko ma pewne walory, które umożliwiłyby zrobienie z Krościenka uzdrowiska jak choćby ujęcia wód mineralnych - podkreślał Błażusiak. 

 

By tak się jednak stało, jest szereg warunków, które trzeba spełnić. W Polsce termin uzdrowiska został zdefiniowany ustawowo jako obszar, na terenie którego prowadzone jest lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony w celu wykorzystania i ochrony znajdujących się na jego obszarze naturalnych surowców leczniczych.

 

Jan Dyda wójt Gminy Krościenko nad Dunajcem komentuje sprawę następująco: - Pomysł jest ciekawy i aktualnie jestem na etapie rozeznania sprawy. Mam już za sobą spotkania z wójtami miejscowości, które ostatnio przeszły całą procedurę uzyskania statusu uzdrowiska lub są w jej trakcie. O całej sprawie będę na bieżąco informował opinię publiczną - zapewnia wójt.

 

Warto przypomnieć, że przed I wojną światową na kurację pitną do Krościenka przyjeżdżali goście z całej niemal Polski. Wody lecznicze pozyskiwane w Krościenku stosowane były m.in. w schorzeniach płucnych, oskrzelowych, nerkowych, chorobach wątroby, przeziębieniach i jako napój oczyszczający organizm. Zbocza Stajkowej, szczytu w Beskidzie Sądeckim a znajdujące się na terenie gminy, od początku XVIII wieku były znane ze źródeł "Michalina" i "Stefan" zawierających szczawną wodę. Jej zdrowotny charakter został odkryty w latach 20. XIX wieku. Droga do nich kiedyś była deptakiem dla kuracjuszy, obsadzonym lipami przez Hieronima Dziewolskiego. Pozostałości alei istnieją do dziś, kilkanaście lip jest pomnikiem przyrody. W XX i XXI wieku przez wiele lat źródła obudowane były kamiennym bunkrem, jednak w 2010 roku gmina zagospodarowała teren wokół źródeł mineralnych „Stefan” i „Michalina”, budując altanę i ujęcia. Z kolei przy przedłużeniu ulicy Źródlanej znajduje się źródło „Maria”, nieeksploatowane w XIX wieku, przez wieki należące do rodziny Ćwiertniewiczów. Kiedyś nazywane było „Dzikim Źródłem”, po II wojnie światowej nazwane „Maria”, zostało w znacznym stopniu zniszczone w czasie nieudanej próby oczyszczenia jeszcze przed II wojną światową. Po renowacji zakończonej w sierpniu 2011 roku źródło jest obudowane i chętnie odwiedzane, ciągle oferuje zmineralizowaną wodę.

 

Obydwie inwestycje zostały współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 z zakresu „ Odnowa i Rozwój Wsi „wdrażanych za pośrednictwem Lokalnej Grupy Działania Leader „Gorce-Pieniny”.

 

Ale nie tylko wody mineralne przyciągały do Krościenka kuracjuszy. Picie żętycy, zimne kąpiele w Dunajcu, unikatowy pieniński klimat, raki i pstrąg pieniński. - Większość kuracjuszy przybywała do nas z Nowego Sącza, tam dojeżdżali koleją. Miejscowi chłopi furmankami wozili ich do Krościenka. Stołówki w willi "Hanka", "Luna", "Kajanówka" oraz "Szot" serwowały gościom świeżego pienińskiego pstrąga, dostępny był i rak. Atrakcją był też odpust na cześć św. Kingi patronki Pienin, na Górze Zamkowej, odbywający się do teraz w okolicy daty 26 lipca organizowany wtedy z ogromnym rozmachem. Uroczysta msza święta, kramy, muzykanci i tańce to niektóre atrakcje wspominane przez naszych dziadków które pamiętam. Kuracjuszy przeciągało też czyste powietrze. Nikt wtedy nie opalał domów węglem i plastikami, a tylko samym drewnem - wspomina Władysław Tkaczyk mieszkaniec Krościenka.

 

W 1862 roku Komisja Balneologiczna nadała Krościenku oficjalny status zdrojowiska, a w 1934 roku Krościenko otrzymało status Uzdrowiska Krajowego. Czy jest szansa, by wrócić do historii?